Winterbedpalen

In de winter moet de Maas vaak veel water afvoeren wat voor een groot deel vanuit België komt, ook vanuit zijrivieren daar. Het is dan ook belangrijk dat er water tijdelijk kan worden "opgeborgen". Het deel van de uiterwaarden, wat daarvoor is bestemd, noemt men het winterbed.
Op plaatsen, waar de uiterwaarden breed zijn en waar ook bebouwing aanwezig is, heeft men in de Rivierenwet van 1908 een verdeling gemaakt in onbeperkt winterbed en beperkt winterbed. Het onbeperkte gebied wordt ook wel stroomvoerend gebied genoemd, het beperkt gebied noemt men ook wel bergend gebied.
Op rivierkaarten van Rijkswaterstaat, die gemaakt zijn na de kanalisatie van de Maas, staan bij de punten die de grenzen van deze gebieden aangeven, de letters Bwbp. Op andere kaarten is zelfs voor de volledigheid Bwbp en Owbp vermeld. De nummering, aan de ene zijde van de rivier met even nummers en aan de andere zijde met oneven nummers, begint vanaf de grens met België.

In de uiterwaarden zijn deze punten zichtbaar gemaakt door een paal die wit is geverfd met een oranjerode bovenkant. De uiterwaarden tussen deze paal en de rivier moeten vrij blijven van obstakels zoals stacaravans, schuurtjes en bomen zodat de afvoer bij hoge waterstanden niet belemmerd wordt. In de Rivierenwet is geregeld dat hierop alleen een uitzondering kan worden gemaakt als de ruimte elders gecompenseerd wordt. Voor het gebied tussen de palen en de dijk zijn de regels minder streng, omdat dit deel enkel bedoeld is als extra berging bij hoog water.

In onze omgeving werden de palen die deze grens aangaven vroeger met verf voorzien van de letters BWB en OWB en een nummer. Ze waren vaak van basaltsteen, Mogelijk na de kanalisatie van de Maas werden hiervoor ook palen gemaakt van beton. Daarin zijn dan de letters BOG uitgespaard. Dat is de reden dat we deze palen ook wel BOGpalen zijn gaan noemen, omdat de andere geverfde aanduidingen meestal niet meer zichtbaar waren. Palen die we “verder van huis” aan hebben aangetroffen (Limburg) vertonen daarentegen vaak wel een vaste markering BWB.

Vaak zijn voor dit doel ook palen gebruikt die eerder een andere functie hadden, zoals kilometerraaipalen. Deze zijn dan wel in de kleuren wit-oranjerood geschilderd, maar vaak is nog steeds een aanduiding in Romeinse cijfers zichtbaar.

De aanduiding voor de palen op de kaarten is in de loop der tijden en op verschillende plaatsen langs de Maas veranderd in wbp.

1996 kaart 345 Alphen