Home
Alphen
Agenda
Fotoalbums
Links
Nieuwsarchief
Wat is WHAM
Onze collectie
Nieuwsbrieven
WHAM winkel
Wordt donateur
Contact WHAM
Ansichtkaarten
Archeologie
Bedrijvigheid
Bestuur
Bidprentjes
Brand
Criminaliteit
Gebouwen
Genealogie
Gezondheid
Luchtfoto's
Maas
Mooi Alphen
Muziek
Natuur
Onderwijs
Ontmoetingen
Oorlog
Ouwe kranten
Prinsengalerij
Publicaties
Religie
Signalement
Straatnamen
Verenigingen
Video's
Watersnood
Zoekplaatjes
Nieuw op de site
Zoeken op de site
Contact site
|
|
Van alle vondsten bij Alphen die we kennen, is die van het zegelstempel de vondst die het langst geleden werd gedaan, en het was meteen een heel bijzondere.
In de loop der jaren is er vaak gebaggerd in de Maas. De waterstroom bracht van hoger gelegen gebieden zand en ander materiaal mee. Op plaatsen waar minder stroming in de Maas was, werd dit afgezet. De Maas was daardoor in onze omgeving enkele honderden jaren geleden van tijd tot tijd doorwaadbaar. Voor het vervoer over water was het nodig dat er een vaargeul bleef en daarom is er in verschillende perioden gebaggerd. Daarbij kwamen, zoals hieronder zal blijken, soms bijzondere zaken boven water.
In 1870 vermeldt de krant dat in de Maas bij Alphen "door den baggerman Henssen" twee ronde, zilveren zegelstempels zijn gevonden. Ze zijn aan elkaar verbonden door een zilveren ketting van 40 cm. Als de zegelstempels nader worden onderzocht, blijken ze afkomstig van Wolfert van Borselen. Rondom het grote stempel staat in spiegelbeeld in het Latijn de tekst: "Dit is het zegel van heer Wolfert van Borselen, ridder". Op het kleine zegel staat ook in het Latijn de tekst: "Geheimzegel van ridder Wolfert van Borselen".
|
|
Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche courant 12 augustus 1870
|
Wolfert van Borselen (1250-1299), was heer van Veere en Zandenburg. Hij stamde uit een voorname adellijke Zeeuwse familie en was aan het einde van de dertiende eeuw een van de machtigste mannen van de graafschappen Holland en Zeeland. Na de moord op graaf Floris V werd hij een van de regenten van de nieuwe, nog jonge graaf Jan. Waarschijnlijk was dit voldoende reden om de twee nieuwe zegelstempels te laten maken. Met deze stempels bezegelde de ridder officiële aktes. In was werden er afdrukken van gemaakt, zegels, die aan de documenten werden vastgemaakt. Daardoor kregen zijn besluiten rechtskracht. Waarschijnlijk heeft hij er echter weinig gebruik van kunnen maken. Zijn nieuwe positie bracht hem namelijk ook vijanden. Op de vlucht voor die vijanden werd hij gevangen genomen en op 1 augustus 1299 door de te hoop gelopen bevolking in Delft vermoord.
Kort voor zijn gevangenname moet hij zijn zegelstempels zijn verloren of bewust onvindbaar hebben gemaakt. Het gevolg was dat niemand meer in zijn naam besluiten kon goedkeuren. De zegels komen pas weer boven water tijdens de baggerwerkzaamheden in in 1870. Het is een raadsel hoe dit bijzondere voorwerp (stroomopwaarts) in Alphen in de Maas terecht is gekomen. Het Rijksmuseum heeft dit object op 4 september 1877
gekocht bij Bom Amsterdam en het zit sindsdien in haar collectie.
De gemeente Rotterdam kreeg in 1299 van Wolfert van Borselen stadsrechten die echter al snel weer werden ingetrokken. In Rotterdam krijgen personen, die een prominente rol hebben gespeeld op verschillende terreinen van de Rotterdamse samenleving, sinds 1967 een zilveren penning met zijn beeltenis. De Wolfert van Borselen scholengroep in Rotterdam en Bergschenhoek is naar hem vernoemd.
|
|
Omschrijving door het Rijksmuseum:
Groot plat, rond zegel waarop geharnast ruiter met schild en getrokken zwaard galopperend naar links. Keerzijde: aan de rand een draagoog uitlopend in een dierenkop in het midden, uit wiens bek drie takken met één (beuken-)blad (?) komen, met grote ring aan de ketting. Aan het andere einde van de ketting aan een draagring en draagoog een contrazegelstempel in de vorm van een cachet, een schild als beeldenaar. Randschrift: ISTVD SIGILVM EST DNI WLFARDI DE BARSALIA MILITIS. contr.: SECRET WLFARDI DE BARSALIA MILIT.
|
|
|
|
|
|
|
Bronnen:
- De geschiedenis van Nederland in 100 voorwerpen, door Gijs van der Ham
- Rijksmuseum
- Wikipedia
|
|