Begin jaren dertig van de vorige eeuw werd er in de buurt van Alphen veel gegraven en gebaggerd ten behoeve van de kanalisatie van de Maas en de bouw van de stuw en sluis bij Lith.

Af en toe verscheen er een berichtje in de kranten dat er ergens bij de Maaswerken een archeologische vondst was gedaan. We vonden verschillende berichten over Lith, Lithoijen, Megen, Grave, etc. maar Alphen kwam in die berichten niet voor. Uiteindelijk vonden we in de Leidsche courant een bericht met het jaarverslag over 1936 van het Rijksmuseum van Oudheden. In dit bericht staat een lijst met vondsten die het museum dat jaar in bezit kreeg. In een opsomming van vondsten uit het Maasgebied komen ook een aantal objecten voor die in Alphen zijn gevonden. Genoemd worden een paar stuks Romeins en Germaans aardewerk, een bronzen naald en enige munten.

Nader onderzoek bij het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden leverde ons een lijst op met 21 vondsten die in de jaren 1936 en 1937 in Alphen werden gedaan.

Van een aantal van deze objecten is hieronder wat meer te lezen en te zien.

Leidsche courant 7 augustus 1937

Tuitamfoor met standring

Periode: 1000 - 1200 AD
Hoogte: 25,8 cm
Diameter: 23,1 cm

Een amfoor is een kruik met twee verticale oren (lintoren) van de mond of hals naar de buik, een nauwe mond en een puntige bodem.
Hij is gemaakt van dikwandig draaischijfaardewerk en bedoeld als voorraadkruik voor met name vloeistoffen zoals wijn en olijfolie.
Deze amfoor heeft een tuit en wordt daarom een tuitamfoor genoemd. Hij is gemaakt van Pingsdorf aardewerk en heeft een standring.

Hij is opgebaggerd uit de Maas bij Alphen gld.

Bronzen steelpan

Periode: romeins 71 - 96
Hoogte: 5,1 cm
Breedte: 24,7 cm
Diameter: 13 cm

Dit bronzen steelpannetje is gevonden in de Maas bij Alphen.

Dit soort pannetjes behoorde tot het luxe tafelgerei. In de steel zit een gat voor het ophangen. Pannetjes als deze werden vooral in gespecialiseerde bronswerkplaatsen in Italië gemaakt. Ze werden in één stuk gegoten. De platte steel werd er vaak apart aan bevestigd.
Op de steel staat de naamstempel van de maker maar deze is door uitslijting helaas onleesbaar geworden.

Het pannetje is overtrokken met een laagje witmetaal, dat het ontstaan van kopergroen voorkwam. Het zorgde er ook voor dat men geen voedselvergiftiging kreeg door het koper in het brons. Op de bodem zijn gedraaide cirkels te zien, die hielpen bij de warmteverdeling.
De inscriptie, >. C. ANCESTI C.VALERI CRIS LE(?)G XXII, die in puntletters op de bodem is aangebracht, vertelt ons dat het pannetje het eigendom is geweest van een soldaat van het 22ste legioen, dat van 71 tot uiterlijk 96 na Chr. in Xanten gelegerd was.

Gelijkarmige fibula

Periode: romeins 750 - 900 AD
Afmetingen: 4,5 x 0,9 cm

Deze bronzen gelijkarmige fibula is gevonden in Alphen.

Een fibula, ook wel mantelspeld of doekspeld genoemd, is een historisch gebruiks- en siervoorwerp, dat dienst deed als sluitspeld voor kledingstukken. De fibula kan gezien worden als de voorloper van de knoop en de ritssluiting.

Voorzijde

Keerzijde

Munt Constantius II

Periode: romeins 335 - 337
Materiaal: koper
Afmetingen: diameter 14 mm, gewicht 1,15 gr

Voorzijde: gelauwerd, gedrapeerd borstbeeld n.r., FL IUL CONSTANTIUS NOB C
Keerzijde: twee soldaten, een standaard, GLORI-A EXERCITUS, in afsn TRS

Flavius Julius Constantius (7 augustus 317 - 3 november 361), bekend als Constantius II, was een Romeins keizer van september 337 tot 3 november 361.

Deze koperen munt is gevonden in de Maas bij Alphen.

Bronnen:
Rijksmuseum van Oudheden
Wikipedia