In de tijd van Sinterklaas brachten wij als jeugd uren door aan de Vijfsprong bij Bebke Derks en aan de dijk bij Hannes de Smid. Als Claar van Bebke Derks en Anna van Hannes de Smid, hun woonkamers ontruimden en voor enige weken hun avonden doorbrachten in de bakkerij of keuken, dan was het zover. Lange, wit gedekte tafels met St. Nicolaas lekkernijen stonden op de plaats waar Claar en Bebke anders na een vermoeiende dag hun benen strekten. Dat was het begin van het grote feest.
Hoeveel jaren hebben we daar met zijn allen niet staan kijken; speelgoed, bergen snoepgoed en chocoladeletters. Het kon niet op. Bij Hannes de Smid stond een levensgrote Sinterklaas, in paars ornaat, wekenlang naar de overkant te kijken. Die Sinterklaas van Anna de Smid, was liturgisch de meest waardige creatie binnen Alphen. Want laten we eerlijk zijn, er werd in die tijd in Alphen hoogst lichtvaardig omgesprongen met de bisschop van Myra.
Veertig jaar geleden stuurde bijna elk buurtschap wel een vertegenwoordiger van de Spaanse bisschop de straat op. We leefden veertien bange dagen lang in de hoop dat hij elk moment kon binnenkomen. Met een mattenklopper, ragebol en wat gerommel op de deuren werd de permanente aanwezigheid van de oude bisschop en zijn trawanten waar gemaakt. Aan alle kanten dreigde gevaar, maar er gebeurde nooit wat. Dat er op de heiligenkalender van het Vaticaan maar één St. Nicolaas voorkomt, wist blijkbaar niemand.
En hij is niet zomaar een Heilige. Sedert eeuwen bidt de gelovige Christenheid op zijn naamdag: De Heer sloot met hem een verbond van vrede en bekleedde hem met gezag. Er is weinig van terecht gekomen.
Achteraf mag het een wonder heten, dat de jeugd in het vooroorlogse Alphen zo trouw en fanatiek achter de grijze bisschop stond. De heren bisschoppen vertoonden zich bij bosjes op de straat. Meestal zonder passende kledij. Een afgedankt rood pluchen tafelkleed behoorde tot de gunstige uitzondering. De liturgische gewaden werden meestal in elkaar geflanst van oude rommel. Bij Hannes de Smid kon je voor een stuiver al een aardig masker kopen. Het nare van die dingen was, dat ze na enig gebruik begonnen te pluizen. De opening van de mond bleek niet bestand tegen het gesnotter van de Alphense kromstafdragers. Met de zwarte pieten was het nog droeviger gesteld. De meesten maakte zich zwart met eierkolen. Dat was echter en goedkoper. En aangezien de gemiddelde Alphenaar weinig tijd uittrok om zich te wassen, zag je tot aan de kerstdagen nog vegen zwart in nek en oren.
De Sinterklaas bij Anna in de etalage zag er onvergelijkbaar beter uit dan zijn slonzige confraters. Hoe vaak en hoe lang hebben we niet voor de grote spiegelruit gestaan? We kregen er nooit genoeg van. Hij had alles wat zijn Alphense filiaalhouders misten; stijl, grandeur en pastorale bewogenheid.
De Vijfsprong is niet meer. Sinterklaas komt per boot. Voor al die luxe en perfectie hebben de spotters van toen hun wild geraas gestaakt. Eén Sinterklaas is genoeg voor Alphen, als hij maar echt is.
|
